موارد زیر پرسشهایی است که بطور متداول برای بیماران یا افراد خانواده آنها در مورد استفاده از تکنولوژی "توانبخشی از راه دور" پیش می آید. توصیه می کنیم که تمام این پرسش و پاسخها را مطالعه بفرمایید.
توانبخشی از راه دور به معنای استفاده از تکنولوژی اینترنت به منظور ارائه خدمات توانبخشی به بیماران دچار بیماریهای ناتوان کننده است، بدون اینکه نیاز به حضور فیزیکی بیمار باشد.
توانبخشی از راه دور به بیمار این امکان را می‌دهد که از هر کجای کشور به متخصصین و درمانگران توانبخشی دسترسی داشته باشد و درمان توانبخشی را زیر نظر آنها ولی در منزل خود انجام دهد.
جهت اطلاعات بیشتر می‌توانید به مبحث "توانبخشی از راه دور" در ویکی‌پدیا، ویرایش شده توسط دکتر هومن محمودی مراجعه کنید.
تمام بیمارانی که به نوعی از ناتوانی رنج می‌برند و به هر دلیل نمی‌خواهند یا نمی‌توانند به مدت طولانی به مراکز توانبخشی تخصصی مراجعه کنند می‌توانند از این روش درمان بهره ببرند. به عنوان مثال کسانی که یه دلیل شدت بیماری قادر به جابجایی نیستند، کسانی که در محلی زندگی می‌کنند که انتقال آنها از منزل مشکل است، کسانی که در مناطقی زندگی می‌کنند که مراکز تخصصی توانبخشی وجود ندارد، و نیز کسانی که برای مراقبین آنها امکان بردن و آوردن بیمار به مراکز یه طور مرتب و به مدت طولانی وجود ندارد.
بیماران مبتلا به مشکلات مغزی یا نخاعی که در وضعیت بسیار شدید نباشند و سطح هوشیاری کامل داشته باشند بیشتر سود می‌برند. مانند سکته مغزی، ضربه مغزی، ام اس، بیماری پارکینسون، سی‌پی، تومورهای مغزی، ضایعات نخاعی غیر‌کامل، و مانند آن.
درمان توانبخشی از راه دور سه هدف عمده دارد:
1- در بیشتر بیماران هدف از این درمان بهبود وضعیت بیمار و ارتقاء عملکرد وی دز انجام کارهای روزمره است.
2- در برخی از بیماران هدف، کند کردن یا متوقف کردن سیر بیماری است.
3- در برخی دیگر از بیماران هدف، جلوگیری از پسرفت وضعیت بیمار می‌باشد. زیرا در صورت عدم درمان، به مرور وضعیت بیمار بدتر می‌شود.
بله. در صورتی که پزشک در حین ویزیت آنلاین یا در طی دوره یک ماهه تشخیص دهد که بیمار به تجویز دارو، آزمایش، یا روشهای تشخیصی/درمانی خاصی نیاز دارد از طریق سیستم نسخه‌نویسی الکترونیک می‌تواند دارو یا آزمایشات لازم را تجویز کند.
با توجه به اینکه درمان بیماریهای ناتوان کننده اغلب یک درمان طولانی مدت است که چندین هفته یا حتی چندین ماه به طول می‌انجامد، مراجعه مستقیم و مرتب به مراکز تخصصی علاوه بر نیاز به صرف انرژی و وقت زیاد از طرف بیمار و همراهان وی، هزینه بسیار زیادی نیز به ایشان تحمیل می‌کند.
هزینه توانبخشی از راه دور به طور متوسط یک پنجم تا یک دهم هزینه مراجعه مستقیم به مراکز تخصصی است و به بیمار این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به خروج از منزل، در زمان دلخواه و به مدت دلخواه تمرینات درمانی خود را انجام دهد.
خیر، توانبخشی از راه دور بطور عمده در مواردی استفاده می‌شود که درمان اصلی بیمار شامل "تمرین درمانی" باشد.
به همین دلیل این روش، روشی مناسب برای بیماران مبتلا به درد یا مشکلاتی که برای درمان آنها از دستگاههای فیزیوتراپی باید استفاده شود نیست.
بیمارانی که مشکلات حرکتی یا تعادلی مشکل اصلی آنها است برای درمان به انواع مختلف "تمرین درمانی" نیاز دارند و استفاده از دستگاهها در درجه دوم اهمیت قرار دارد. به همین علت در صورت عدم امکان مراجعه طولانی و مرتب به مراکز توانبخشی، درمان توانبخشی از راه دور برای ایشان توصیه می‌شود.
در موارد دیگر که بیمار امکان مراجعه مستقیم را دارد، توصیه می شود که چندین جلسه درمان حضوری دریافت کند و سپس ادامه درمان را از طریق توانبخشی از راه دور ادامه دهد.
لازم به توضیح است که در حال حاضر، دورادرمان تنها سامانه ارائه دهنده درمان توانبخشی از راه دور بطور علمی می‌باشد.
دورادرمان در همکاری با مرکز جامع توانبخشی دکتر هومن محمودی فعالیت می‌کند که یکی از مراکز پیشرو در کشور در درمان اختلالات جسمی-حرکتی با بیش از بیست سال سابقه است.
در این مرکز تمام درمانهای توانبخشی از جمله فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی، تحریک مغناطیسی مغز، تحریک الکتریکی مغز، بیوفیدبک، لیزردرمانی، تکاردرمانی، دیپ استیمولیشن، و ... انجام می‌شود.
دورادرمان بهترین متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی و مجرب ترین درمانگران فیزیوتراپیست و کاردرمان را در درسترس بیماران در دورترین نقاط کشور قرار می‌دهد.
همچنین برای ارائه تمرینات در سیستم دورادرمان از اپلیکشن PhysiApp ارائه شده توسط کمپانی Physitrack استفاده می‌شود که کاملترین مجموعه و نرم افزار تمرین درمانی در جهان است که توسط ده ها هزار پزشک و درمانگر در سراسر جهان استفاده می‌شود.
دورادرمان توسط تیمی از متخصصین و افراد مجرب در حیطه توانبخشی بوجود آمده و اداره می‌شود. ویزیت و مشاوره‌های درمانی توسط متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی و درمانگران مجرب در حیطه فیزیوتراپی و کاردرمانی انجام می‌شود.
نفرات اصلی پروژه دورادرمان عبارتند از:
1- دکتر هومن محمودی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، دارای مدرک متدولوژی تحقیقات بالینی از دانشگاه هاروارد و بنیانگذار پلتفرم TeleWeCure شبکه اجتماعی مختص درد و ناتوانی که خدمات توانبخشی از راه دور را در آمریکای شمالی ارائه می‌دهد.
2- مهندس مهدی معافیان، کارشناس فیزیوتراپی و کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی در دو گرایش از دانشگاه پلی‌تکنیک تهران، نماینده انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی کشور در استان فارس
3- خانم دکتر پروانه بازی پور، کارشناس ارشد کاردرمانی و دکترای حرکات اصلاحی و دارای تجربه طولانی در درمان انواع بیماریهای ناتوان کننده
در هر دوره یک ماهه بیمار حداقل یک بار توسط پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی به صورت آنلاین ویزیت می‌شود. طرح درمانی توسط پزشک مشخص می‌شود، فرمهای مربوطه تکمیل می‌گردند و هماهنگی و دستورات لازم به تیم درمانگر منتقل می‌شوند. همچنین در صورت لزوم داروهای لازم به صورت الکترونیک جهت بیمار تجویز می گردد.
همچنین در هر دوره حداقل دو بار ویزیت آنلاین توسط درمانگر (فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر) انجام می شود. تمرینات اختصاصی بیمار مشخص می شود، بیمار در اپلیکیشن PhysiApp ثبت نام شده و تمریناتی که اختصاصا برای وی انتخاب شده در اکانت او قرار می گیرد.
پشتیبانی به طور مرتب با بیمار یا خانواده وی در تماس خواهد بود تا از وضعیت پیشرفت بیمار و مشکلات احتمالی با خبر شده، به پرسشها پاسخ دهد یا در صورت لزوم با پزشک یا درمانگر تماس حاصل کند.
اپلیکیشنی که بیمار از آن استفاده می کند (PhysiApp) یک اپلیکیشن رایگان و در دسترس عموم نیست. این اپلیکیشن بیشتر در کانادا و آمریک استفاده می شود و متخصصین ما تمرینات مربوط به بیماران را از انگلیسی به فارسی ترجمه کرده اند بطوری که ویدیوی تمرینات یا توضیحات فارسی کاملا قابل درک باشد.
در صورت تمایل بیمار یک مشاوره تلفنی با متخصص تجهیزات پزشکی انجام می گیرد تا در صورت نیاز به تجهیزات پزشکی خاص یا وسایلی که در درمان یا آسانتر کردن زندگی بیمار مؤثر باشد به وی توصیه گردد.
توانبخشی مشکلات حرکتی یک درمان کاملاً تخصصی است که نیاز به یک تیم درمانی دارد. برای هر بیمار یک طرح درمانی لازم است که تنها با توجه به شرایط خاص آن بیمار و توسط پزشک مشخص می شود. بر پایه این طرح درمانی، نوع تمرینات هر فرد، شدت تمرینات، تعداد تکرار در روز و زمان تغییر از یک تمرین به تمرین دیگر زیر نظر پزشک و درمانگر مشخص می‌شود.
امکان جستجوی یک برنامه شخصی درمانی با توجه به شرایط منحضر به فرد هر بیمار در اینترنت وجود ندارد. از طرفی بسیاری از روشهای درمانی در اینترنت توصیه می‌شود که برای سلامتی بیمار خطرناک می‌باشد.
همچنین باید توجه داشت که برای یک مشکل مشخص، مثلاً کاهش تعادل، دهها تمرین مختلف وجود دارد و هر یک از این تمرینها در مرحله خاصی از درمان باید انجام شوند و انجام آنها زودتر از زمان لازم مضر است و دیرتر از زمان لازم بی‌فایده می‌باشد. به همین دلیل مجموعه تمرینات درمانی برای هر بیمار به صورت یک نسخه درمانی و مشابه با نسخه دارویی تجویز می‌شود و همانطور که امکان جستجوی داروی مناسب برای افراد غیر متخصص وجود ندارد، درمان تمرینی مناسب هم باید توسط متخصصین توانبخشی تجویز گردد.
در درجه اول توجه داشته باشید که توانبخشی از راه دور و بطور کلی درمان توانبخشی برای هر بیماری مناسب و مؤثر نیست. به عنوان مثال شخصی که دچار ضایعه نخاعی کامل می‌باشد متأسفانه با تکنولوژی حال حاضر قابل درمان نیست و ممکن است به مراکز درمانی مراجعه کند و هیچ بهبودی حاصل نکند.
همچنین به دلایل زیر ممکن است بیمار با مراجعه به مراکز درمانی بهبودی حاصل نکند:
1- درمان توانبخشی یک پروسه طولانی است و با توجه به نوع بیماری و عوامل دیگر ممکن است چندین روز تا بیشتر از چندین ماه به طول انجامد. برخی بیماران به مدت چند جلسه درمان دریافت می‌کنند و انتظار بهبودی در زمان کوتاه را دارند.
2- درمان توانبخشی در بیشتر بیماران یک درمان تیمی است که با کمک تیمی از پزشکان و درمانگران انجام می شود که هر کدام سهم خود را در درمان بیماران ایفا می‌کنند. برای مثال ممکن است بیمار به داروی خاصی نیاز داشته باشد تا بتواند تمرینات درمانی را بطور مؤثر انجام دهد. متأسفانه اکثر مراکز درمانی توانبخشی در کشور فقط دسترسی به یکی از تخصصهای پزشک، فیزیوتراپیست، یا کاردرمانگر را ممکن می‌کنند و به همین دلیل ممکن است درمان بصورت ناقص انجام شود.
4- بسیاری از درمانگران بیشتر در زمینه درمان مشکلات و دردهای مفاصل و استخوان تجربه و تبحر پیدا می‌کنند. درمان بیماریهای حرکتی و تعادلی و انواع ناتوانی بخش کاملاً تخصصی در حیطه طب توانبخشی است و اگر بیمار به متخصص مناسب مراجعه نکند درمان مناسب نیز دریافت نمی‌کند.
5- قبل از شروع درمان باید مشخص شود که آیا این بیمار خاص از روش درمان به صورت آنلاین (و بطور کلی از روش درمان تمرینی) سود می‌برد یاخیر؟ در سامانه دورادرمان این کار از طریق پر کردن یک فرم اطلاعاتی توسط بیمار پیش از شروع درمان و سپس با ویزیت آنلاین پزشک متخصص انجام می‌شود . در صورتی که با توجه به اطلاعات اولیه بیمار یا در ویزیت آنلاین پزشک مشخص شود که شانس بهبود بیمار بسیار کم است وی وارد دوره درمانی نخواهد شد.
6- هدف از درمان توانبخشی در برخی بیماران بهبود بیمار نیست، بلکه جلوگیری از بدتر شدن وضعیت موجود است. در این موارد بیمار یا همراهان وی نباید انتظار بهتر شدن بیمار را داشته باشند بلکه درمان با این هدف انجام می‌شود که حتی‌الامکان وضعیت موجود را حفظ یا سیر پیشرفت بیماری را کند کنیم تا مشکلات بیشتری برای بیمار و مراقبین وی ایجاد نشود.
توانبخشی از راه دور در موارد زیر روش مناسبی برای درمان نیست و توصیه نمی شود:
1- بیمارانی که درمان توانبخشی را بطور کامل دریافت کرده اند و انتظار بهبودی بیشتری از آنها نمی رود.
2- بیمارانی که به دلیل درد یا سایر مشکلات همراه امکان انجام تمرینهای درمانی را ندارند. این بیماران باید ابتدا مشکلات اولیه را درمان کنند.
3- افرادی که به تنهایی قادر به انجام تمرینات نیستند و مراقب یا فرد دیگری در دسترس نیست که در منزل به این منظور به آنها کمک کند.
4- افرادی که خود یا افراد خانواده آنها قادر به استفاده از تلفن هوشمند در حد نصب یک اپلیکیشن ساده و استفاده از آن نیستند.
5- بیمارانی که در حال حاضر برای درمان خود به صورت حضوری به مراکز درمانی تخصصی توانبخشی مراجعه می کنند.